پرفیری نوعی از تخته سنگ است که تحت حرارت بالاشکل گرفته است به این معنا که این نوع سنگ شامل کریستال های بزرگی که معمولاً کریستال های کوارتز و فلدسپات فنو کریستس نامیده می شوند، می باشند این کریستال ها بزرگ تر  از2 میلیمتر بوده و با چشم دیده می شود.

شکل گیری طبیعی رسوب پرفیری یک پروسه دو ترکیبی است. مواد مذاب داغ برای ساخت کریستال های بزرگ تر با مواد پوشیده شده روی تخته سنگ ترکیب می شوند، سپس زمانی که مواد مذاب از دهانه آتشفشان خارج می شوند با کریستال های ریز سنگ دانه ها آمیخته شده وبه سرعت برای تبدیل به ساختار سنگ آذین خنک می شوند.

انسان از زمانهای دور سنگریزه ها را جمع میکرد و از آنها ابزار می ساخت، او از آنها مهره درست میکرد و رنگ میزد تا زینت تن او شود.

8 هزار سال قبل از میلاد مردم منطقه ای که اکنون فرانسه و اسپانیا نامیده می شود با اجرای رنگ قرمز روی سنگریزه ها نقطه گذاری و خطوط موجدار می کشیده و آنها را تزئین میکردند.

اولین نمونه های شناخته شده کاربرد موزائیک از سنگریزه ها متعلق به قرن هشتم قبل از میلاد و در آسیای صغیر است.

در قرن سوم قبل از میلاد یونانیها سنگفرشهای موزائیکی وسیعی از سنگریزه های تیره رنگ با انتقال تدریجی بسیار ظریف به سمت رنگ روشن ساختند.

موزائیک های مقدونیه به درجه اوج صنعت خود رسیدند، آنها با ساروج کردن تکه های باریکی از سرب خط فاصل تندیس ها را طراحی میکردند و به آنها استحکام می بخشیدند.

در موزائیک های قدیمی چینی ها آمیخته ای از نقش های هندسی و نقش مایه های گل و گیاه بود و اغلب با کاشیهای سقف طرح ریزی می شد. در مقابل موزائیک های پرتغالیها بطور معمول برجسته و انتزاعی بود.

کارخانجات سنگبری با توجه به قله های آورده شده به کارخانجات که این قله‌ها دارای شکاف‌هایی بوده که در موقع برش توسط قله بر در کارخانه باعث ضایعات بیشتر شده و از استحکام معمول محصول نیز می‌کاهد.

- براساس آمار به‌دست آمده، یک تن سنگ زمانی که از معدن خارج می‌گردد 50% آن ناسالم و غیرقابل استفاده است که ضمن ایجاد ضایعات در نتیجه مصرف‌کننده باید برای هر یک تن سنگ دو برابر بهای آن را بپردازد.

- معمولاً پلاک‌هایی که در کارخانجات سنگ، استفاده می‌گردند یا تولید می‌شوند به‌علت عدم دقت در حمل غالباً باعث ایجاد شکستگی در لبه‌ها، ترک‌ها و یا خراش در سطح ساب خورده می‌شود و باعث ایجاد ضایعات می‌شود.

 خصوصیات اصلی عملیات ساختمانی با سنگ مهمترین مبانی که ضامن ساخت بنا با کیفیت بهتر خواهند بود عبارتند از:

مشخصات سنگ باید برابر مراتب مندرج در بخش قبل باشد.

- در هنگام بنایی باید سنگ را ابتدا مرطوب کرد و سپس از آن استفاده نمود .

سنگ ها به صورت کله و راسته باید به نحوی روی هم قرار گیرند که قطعات به خوبیدر یکدیگر قفل بست شوند و نباید بندهای بین سنگ ها روی یکدیگر قرار گیرد.

ملات در بین سنگ ها باید به نحوی قرار گیرد که مانع از تماس لبه های سنگ فوقانی و تحتانی با یکدیگر شود.

- قطعات سنگ چیده شده در رج اول باید بزرگتر از رج های فوقانی باشد.

- سنگ باید در جهت خواب و جهت اولیه و طبیعی آن قرار گیرد.به این ترتیب راستای نیروهای وارده بر روی هر قطعه از سنگ ساختمانی،باید عمود بر رگه یا خواب طبیعی آن باشد.این مساله در مورد سنگ های لایه لایه ازاهمیت ویژه ای برخوردار است.

سنگ های فرم گرفته از سنگ های سیاه ، سبز و غیره تشکیل می شود .

این سنگ ها بعد از این که از کوه جدا شدند به وسیله کارگر سنگ تراش به شکل چند ضلعی ها ی نامنظم در پای کار ردیف می شوند و روی آن ها را با چکش سنگ تراشی چکش کاری می نمایند و برای نماسازی در دیوارها یا دیوارهای محافظ در ویلاها استفاده می کنند .

تمام این سنگ ها را مکعب شکل می کنند و ضخامت رگی آن ها را به یک کلفتی می رسانند که بتوان راحت روی کار گذاشت و سرعت عمل بیشتر شود.

سنگ های دست تراش

سنگ های دست تراش سنگ هایی هستند که رگه کمتری دارند و اگر رگه ای هم در سنگ وجود دارد نباید از نوع خاکی باشد چون درسنگ رگه های زیادی وجود دارد . اما رگه خاکی باعث شکستن سنگ می شود .

سنگ ها را پس از این که از کوه جدا کرده اند ( سنگ خام ) در کارگاه سنگ تراشی فرم می دهند و طول وعرض آن را به شکل منظم در می آورند و روی آن را اول چکش کاری و بعد تیشه کاری می نمایند ( چکش سنگ تراشی به نام کلنگ سنگ تراشی معروف است دوسرآن مانند کلنگ ولی کوتاه است . در وسط کلنگ دسته ای تعبیه شده که بتوان آن را در دست گرفته و به کار مشغول شد .

رایج ترین سنگ های ساختمانی و سنگ های نما عبارتند از

سنگ گرانیت : بیشتر گرانیت ها سخت و چگال هستند و به این ترتیب جزو مصالح بادوام ساختمانی قرار می گیرند . در برابر نفوذ آب و اثر ضربه مقاومند و محیط های صنعتی را به خوبی تحمل می نمایند .

ظاهر گرانیت متأثر از کار انجام شده برروی سطح نهایی آن است که ممکن است چکشی ، کلنگی ، تیشه ای یا صیقلی باشد .

بهترین نمای سنگ گرانیت حالت صیقلی آن است که زیبایی رنگ و انعکاس کریستال های آن را نمایش می دهد .

سطح گرانیت بر اثر حرارت و تفاوت ضریب انبساط و انقباض بین اجزای کریستالی مختلف آن به صورت سوخته در می آید . استفاده تلفیقی از گرانیت صیقلی و سوخته در ساختمان به علت تضاد ، زیبایی جالبی پدید می آورد. در ایران معادن بسیاری وجود دارد که سنگ های گرانیت با رنگ های مختلف از آنها استخراج می شوند .

بر اساس وزن مخصوص : سنگهای سنگین وزن ، سنگهایی که وزن مخصوص آنها بیش از 1.8 گرم بر سانتی متر مکعب است و سنگهای سبک ، دسته‌ای از سنگها هستند که وزن مخصوص آنها کمتر از 1.8 گرم بر سانتی متر مکعب می‌باشد.

بر اساس مقاومت فشاری : سنگهای سنگین که مقاومت فشاری آنها از 100تا 1000 مگا پاسکال است.

و سنگهای سبک که مقاومت فشاری آنها از 4 تا 200 مگا پاسکال است.

بر اساس ضریب نرم شدگی : اگر مقدار این ضریب از 0.6 تا 1 باشد از آن برای احداث ساختمان استفاده می‌شود

 سنگهای کارشده و کاربرد آن قبل از استفاده از سنگ در ساختمان ، معمولاً برروی آن عملیاتی انجام می شود که کارآیی و زیبایی آن را افزایش می دهد . به این علت این دسته از سنگ ها را ، سنگ های کارشده می گوییم .

از سنگ های کارشده ، صورت های زیر ساخته می شود :

سنگ قواره : که با حذف گوشه های تیز و زاید سنگ لاشه به دست می آید . ابعاد آن نباید کمتر از 15 سانتی متر باشد.

سنگ بادبر یا رگه ای : این نوع سنگ ها به صورت تقریباً‌مکعبی در می آیند. سطح نمای آنها را تقریباً مربع یا مستطیل شکل می سازند .

حداکثر برجستگی ( بار ) سطح نمای آنها 4 سانتی متر است و حداقل عرض وارتفاع آن به ترتیب 20 و 15 سانتی متر است .

 نگهداری کارهای سنگی تمیز کردن:

سنگ های گرانیت،مرمر و شیت استفاده شده در نمای ساختمان به تناوب نیاز به شست شو با مواد تمیز کننده رقیق دارند.

برای جلوگیری از کدر شدن همیشگی سطح مرمر حداقل هر دو سال دو بار باید سطح نما را شست و شو داد.

سطح سنگ آهک به کمک باران به خودی خود پاک نمی شود،بنابراین برای پاک کردن رسوب ها و پوسته های گچی لازم است از برس های سیمی استفاده شود.

شست و شوی سنگ های آهکی ممکناست موجب بروز شوره و لک پس از خشک شدن و یا ایجاد پوسیدگی در گیره های آهنی شود؛لذا کنترل میزان آب مصرفی بسیار مهم است.

ماسه سنگ ها معمولا به کمک وسایل مکانیکی و مواد شیمیایی تمیز می شوند.مواد زبر(مانندماسه) برای تمیز ردن سطح سنگ های سخت مناسب ولی در مورد سنگ های نرم صدمات غیر قابل جبرانی را ایجاد می نماید.

لاشه هاى حاصل از استخراج سنگ تراورتن (کوپ) در صنایع مختلف کاربرد دارد که در مطالعه حاضر صنایع مصرف کننده این مواد شناسایى گردیده اند.

از جمله موارد مصرف لاشه سنگ در صنعت عبارتند از ساخت مصنوعات سنگى (ساخت ظروف سنگى، سرغلیان، حجارى ودیگ سنگى)، مصنوعات هنرى، مجسمه سازى، یادبودها، پودر سنگ و خرده سنگ (پودرسنگ و خرده‌سنگ براى تولید دى‌اکسید کربن، پوست‌کنى برنج، خمیر کاغذ، صابون سازى و صنعت شیشه مورد استفاده قرار مى گیرند)،

سنگ موزائیک، سنگ مصنوعى، مصرف به عنوان پرکننده (به عنوان پرکننده در تهیه آسفالت، کود شیمیایى، حشره کشها، رنگ سازى، لاستیک سازى، پلاستیک سازى و مصالح ساختمانى مورد استفاده قرار مى گیرد)،

در صنایع شیمیایى، آرایشى، تولید کاغذ، سنگ‌فرش و یا سایر مصالح ساختمانى نظیر سیمان، پرکردن بین دیوارها، شفته ریزى، ملات بتن، آسفالت، شن و ماسه مى‌باشد که در استحکام و دوام ساختمان بسیار مؤثر و مفید واقع مى‌شوند.