هرچند مدتی است با توجه به فناوری‌های جدید تولید خودرو، پیشرفت‌های قابل ملاحظه ای هم در سیستم صوتی و تصویری آنها صورت گرفته و ایجاد تغییر در آنها تقریبا غیراقتصادی یا غیرممکن است، اما باز هم علاقه مندان به شنیدن صدای با کیفیت و البته قدرت بالا به امکانات مالتی مدیای موجود در خودروهای مدرن بسنده نمی‌کنند و برای بالاتر بردن کیفیت و قدرت آنها در تلاشند؛ تلاشی که بازار گرم و پرمراجعه ای را در همه فصول سال ایجاد کرده است.
این در حالی است که در کشورمان هنوز برخی خودروها با ابتدایی‌ترین امکانات صوتی روانه بازار می‌شوند، بنابراین جای تعجب نیست که بازار خرید و فروش سیستم‌های صوتی و تصویری بسیار پررونق بوده و گروه زیادی را چه در صف خریداران و چه در بخش فروشندگان به خود مشغول کرده است.
از این رو بازار جام جم این هفته روانه مراکز خرید سیستم‌های صوتی و تصویری اتومبیل پایتخت کشور شده تا از چندوچون خرید یک سیستم مناسب برای خودروی شما بگوید و به قول معروف دودوتای این بازار را برای شما به چهار تا برساند. پس اگر شما هم برای این آخر هفته خود برنامه ریزی کرده اید تا روانه بازار شوید قبل از حرکت، خواندن این گزارش خالی از لطف نیست.
هدفتان از خرید چیست؟ قبل از وارد شدن به بحث اصلی یعنی معرفی سیستم‌های موجود در بازار لازم به یادآوری است که باید هدف و انگیزه تان را از خرید سیستم صوتی یا تصویری برای خودرو مشخص کنید تا با دیدن صدها مدل موجود در بازار دچار سردرگمی نشده و اقتصادی تصمیم بگیرید.
تجربه نشان داده بسیاری از خریدارانی که بدون برنامه روانه این بازار می‌شوند هنگام دیدن برندها و محصولات مختلف موجود در بازار دچار سردرگمی شده و با خریدی نامناسب روانه منزل می‌شوند. همین موضوع باعث شده بسرعت از خرید خود پشیمان شده و نسبت به تغییر آن اقدام کنند و این یعنی غیراقتصادی عمل کردن.
پس برای جلوگیری از این موضوع و البته کمک به حساب بانکی خودتان قبل از این که روانه مراکز خرید شوید خوب درباره هدف خودتان فکر کنید و آنچه را از سیستم صوتی و تصویری اتومبیل خود می‌خواهید روی کاغذ بیاورید. با این کار وقتی به فروشگاه‌ها مراجعه می‌کنید می‌دانید از فروشنده چه می‌خواهید و در گرداب تعریف و تمجیدهای وی برای فروختن محصول مورد نظرش گرفتار نمی‌شوید.
بودجه ای در نظر بگیرید تنوع محصولات و لوازم جانبی صوتی و تصویری خودرو در سراسر جهان بخصوص کشوری مثل ایران بسیار بالاست و انواع و اقسام برندها در بازار خودنمایی می‌کنند، اما این شما هستید که قرار است مبلغی برای خرید یکی از آنها هزینه کنید پس برای این که بتوانید با بودجه ای متناسب با توان مالی خودتان بهترین گزینه را انتخاب کنید قبل از این که روانه بازار شوید بهتر است با نظری کاملا ثابت، بودجه مورد نظر خودتان را تعیین کنید و مبلغ کمی هم به عنوان مابه التفاوت انتظارات خودتان با واقعیت بازار در نظر بگیرید و به همان اندازه خرید کنید.
خوب تحقیق کنید برای خرید سیستم‌های صوتی و تصویری اتومبیل عجله کردن کار عاقلانه ای نیست. بنابراین اگر قصد خرید مناسبی دارید قبل از ورود به فروشگاه‌ها خوب تحقیق کنید و با توجه به دو مرحله قبل یعنی بودجه و خواسته خودتان از سیستم موردنظر سعی کنید بهترین برندها و البته کارآمدترین را انتخاب کنید و با این اطلاعات روانه بازار شوید.
برای به دست آوردن این اطلاعات نیازی نیست در گرمای تابستان یا سرمای زمستان آواره کوچه و خیابان شوید یا این که از دوست و آشنا درباره سیستم صوتی خودرویشان بپرسید بلکه کافی است سری به دنیای مجازی بزنید تا با انبوهی از اطلاعات فنی و حرفه ای سیستم‌های صوتی مناسب برای خودروهای مختلف روبه رو شوید، هرچند در این دنیا نیز می‌توانید خرید کنید، اما دست نگه دارید و فقط نظاره گر باشید و اطلاعات جمع کنید. چون گاهی این نوع خریدها نیازمند صبر و حوصله است و باید محصول مورد نظرتان را از نزدیک ببینید.
از این مراحل تئوری و مقدماتی که بگذریم حالا نوبت به عمل رسیده است. به طور کلی برای جمع آوری سیستم صوتی اتومبیل ابتدا به یک دستگاه پخش کننده یا همان ضبط خودمانی نیاز داریم و پس از آن، اسپیکر یا باند می‌تواند قدرت دستگاه پخش کننده را برای شما به ارمغان آورد. این ابتدایی‌ترین سیستم صوتی است که با توجه به علاقه و بودجه مشتری می‌تواند با اجزایی چون آمپلی فایر، ساب وفر، تیوتر، کامپونت، میدرنج، میدبیس و... کامل‌تر یا حرفه ای‌تر شود.
با این حال یک نکته را برای خرید خودتان همواره درنظر داشته باشید که برای لذت بردن از سیستم صوتی و تصویری اتومبیل خود باید دستگاه‌های متناسب و باکیفیت را با یکدیگر به کار گیرید نه این که هر کدام از بخش‌های توضیح داده شده برای خودشان سازی جدا بزنند.
سیستم پخش به طور کلی سیستم‌های پخش کننده رایج در بازار ایران به گروه‌های زیر تقسیم بندی می‌شوند.
تیپ (کاست): پخش‌های تیپ یا کاست خور معمولا یک کاست را درون خود جای داده و دارای چهار خروجی صدا 40 وات (PMPO) و معمولا این پخش‌ها فاقد خروجی ساب یا آمپلی فایر هستند.
هرچند مدت هاست این نوع پخش کننده را از ذهن خود پاک کرده ایم، اما اکنون برخی خودروها با این نوع سیستم پخش روانه بازار مصرف می‌شوند یا این که از گذشته به صورت فابریک در خیابان‌های کشور تردد می‌کنند.
این در حالی است که در نمونه‌های کمی جدیدتر برخی از آنها این قابلیت را دارند که سیستم چنجر (سی دی چنجرها معمولا از سه تا 12 سی دی را در خود جای می‌دهند و اکثر آنها فاقد قدرت پخش فرمت MP3 و دیگر فرمت‌ها جز Audio هستند) را نیز به آنها متصل کرد، اما اصلی‌ترین خصوصیت مثبت این نوع پخش ها، رادیوی قوی آنهاست.
پخش CD: پخش‌های سی دی معمولا یک جایگاه برای ورود سی دی دارند و به مدل‌های مختلف تقسیم می‌شوند. برخی از آنها امکانی مشابه با امکانات پخش‌های تیپ دارند و برخی هم امکانات اضافه مانند تنظیمات بیشتر، امکان اتصال به آمپلی فایرها و خروجی تا هشت عدد. اکثر پخش‌های سی دی اتومبیل قادرند سی دی هایی با فرمت MP3 و Wav را بخوانند؛ در حالی که بیشتر مدل‌های موجود امروز بازار قابلیت ورودی صدا چون USB و مموری و AX را نیز دارند.
پخش کننده DVD: پخش‌های دی وی دی قادر به خواندن اکثر فرمت‌ها هستند و چند خروجی و چند ورودی دارند. قابلیت اتصال مانیتور (تا شش عدد) در برخی از آنها وجود دارد. با وجود این، ویژگی منفی اکثر پخش‌های دی وی دی، خروجی‌های ضعیف صوتی آنهاست که برای سیستم‌های حرفه ای کارایی ندارند. اتصال دوربین عقب، دوربین مادون قرمز، GPS و... از امکانات اضافه دی وی دی هاست.
سیستم‌های معروف پخش در بازار ایران به طور کلی در بازار سیستم‌های صوتی و تصویری ایران دو گروه محصولات وجود دارد؛ یکی برای آنها که زیاد در قید و بند کیفیت نیستند و گروه دیگر برای علاقه مندان به صدای خوب است. در بخش اول که شامل سیستم‌های ارزان قیمت می‌شود می‌توان به برندهایی چون استار، سونی، کن وود، نینا، مکسیدر، امری، سیرا، مارشال و چند مدل دیگر اشاره کرد. این سیستم‌ها به وفور قابل دسترس است.
اما در بخش دیگر یعنی آنها که برای کیفیت صدا و تصویر هزینه می‌کنند چند مدل پخش از کارخانه هایی محدود محبوبیت خاصی پیدا کرده اند که مهم‌ترین آنها مدل‌های مختلف از برندهای معتبر پایونیر و جی وی سی است.
پخش‌های پایونیر به علت تنظیمات زیاد و کیفیت صدای بالا بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند و جی وی سی به دلیل طول عمر بالا و اپتیک قوی (ضدشوک برای خواندن سی دی در لرزش‌های خودرو) نیز از محبوبیت مناسبی میان متقاضیان برخوردار است؛ در حالی که اگر از لحاظ قیمت بخواهیم این دو برند را با یکدیگر مقایسه کنیم برند جی وی سی اقتصادی‌تر از محصولات پایونیر است. درباره کشور سازنده این محصولات نیز باید در نظر داشته باشید که مثل دیگر محصولات، ساخت چین است که یکه تاز میدان شده ولی اگر دنبال لوازم حرفه ای هستید محصولات انگلستان، سنگاپور و مالزی نیز در بازار کشورمان موجود است.
اسپیکرها پس از خرید دستگاه پخش کننده نوبت به اسپیکر خواهد رسید. وسیله ای که قرار است صدای باکیفیت را برای ما پخش کند. از آنجا که هم اکنون سیستم استریو در صدا محبوب‌ترین است، بنابراین بدون تردید نیازمند دو دستگاه اسپیکر در خودروی خودمان هستیم که گاهی این تعداد به شش یا هشت عدد نیز خواهد رسید.
به طور کلی در بازار دو نوع باند به شکل‌های مختلف داریم که یک گروه به باندهای گرد و دیگری به باندهای خربزه ای معروف هستند.
لازم به یادآوری است هر یک از این گروه‌ها دارای کارایی و کیفیت‌های متفاوتی هستند که به آنها می‌پردازیم.
باندهای گرد: این باندها که معمولا در روکش در یا در تاقچه عقب خودرو از آنها استفاده می‌شود معمول‌ترین نوع اسپیکر در بازار و مدل‌های فابریک کارخانه ای است، اما اگر به دنبال سیستم حرفه ای صوتی و تصویری برای خودروی خودتان هستید بد نیست بدانید این نوع باندها قابلیت اتصال به آمپلی فایر را ندارند. قدرت پخش صدا در این نوع باندها که برای سیستم‌های فابریک خودروها مناسب هستند در جلوی اتومبیل ده وات و در عقب 40 وات خواهد بود.
باندهای خربزه ای: این گروه از اسپیکرها که جزو گروه حرفه ای‌ها قرار می‌گیرند به گروه‌های مختلفی تقسیم بندی می‌شوند. گروه اول باندهایی با قدرت کمتر از 40 وات و گروه دیگر بالاتر از 40 وات هستند، اما مهم‌ترین نکته در این نوع باندها کیفیت بالای صدا هنگام استفاده از حداکثر توان است به طوری که هرگز دچار لرزش صدا نخواهند شد. درباره برندهای موجود بازار ایران می‌توان به نوع حرفه ای، جی بی ال در کنار دیگر برندها مثل سونی، پایونیر و کن وود اشاره کرد.
گارانتی را از یاد نبرید با توجه به موارد یاد شده و گروه بندی انواع سیستم‌های صوتی و تصویری خودرو، هم اکنون می‌توانید روانه بازار شود، اما فراموش نکنید از هر نوع یا محصولی که می‌خرید به مدت زمان گارانتی و البته شرکت گارانتی کننده آن خوب توجه داشته باشید، چون لوازم الکترونیک واقعا نیازمند خدمات پس از فروش و گارانتی‌های معتبر است.